Moest ik hiervoor een omgevingsvergunning aanvragen en bekomen? Geldt hiervoor geen vrijstelling?
Vaak krijgen wij vragen zoals “Moest ik hiervoor een omgevingsvergunning aanvragen en bekomen?”, “Moest ik dit melden bij de overheid?” of “Geldt hiervoor geen vrijstelling?”. Het blijkt in de praktijk vaak onduidelijk te zijn welke handelingen vergunningsplichtig dan wel meldingsplichtig zijn. Bepaalde handelingen zijn dan weer vrijgesteld van vergunning. Het Departement Omgeving komt nu met een hulpgids inzake de vergunningsplicht, melding en vrijstelling.
*****
Vlaanderen kent een ruime vergunningsplicht voor stedenbouwkundige handelingen. De lijst van vergunningsplichtige stedenbouwkundige handelingen is opgenomen in artikel 4.2.1 van de VCRO. Het gaat bv. om bouwen, verbouwen, herbouwen, uitbreiden van constructies, ontbossen, het reliëf van de bodem aanmerkelijk wijzigen, een grond gebruiken als parking of opslag,… Handelingen met een mogelijke impact op de omgeving zijn in essentie vergunningsplichtig.
Bepaalde stedenbouwkundige handelingen zijn onderworpen aan de meldingsplicht. De lijst van meldingsplichtige handelingen kan hier worden teruggevonden. De meldingsplichtige stedenbouwkundige handelingen zijn doorgaans minder ingrijpend naar de omgeving toe. Bij de aktename van meldingen is de beoordelingsmarge van de overheid beperkter dan bij het beoordelen van vergunningsaanvragen.
Tot zijn er ook bepaalde stedenbouwkundige handelingen waarvoor geen omgevingsvergunning nodig is. De van vergunning vrijgestelde handelingen kunnen hier worden teruggevonden.
Belangrijk: provinciale of gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen kunnen meldingsplichtige handelingen vergunningsplichtig maken, alsook vrijgestelde handelingen meldingsplichtig maken.
Op 20 oktober 2025 publiceerde het Departement Omgeving een hulpgids inzake de vergunningsplicht, melding en vrijstelling. Deze hulpgids omvat een lijst van specifieke vragen rond de vergunningsplicht, vrijstelling en melding en dit opgedeeld in rubrieken Wonen, Afbraak, Landbouw, Economie, Natuur, Openbaar domein en Recreatie.
De vragen hebben betrekking op:
Toepassingsgebied van vrijstelde handelingen
Plaatsen van afsluitingen
Pakketautomaat
Mini-windturbine
Tuinkantoor
Speeltoestellen
Brievenbus
Kunstgras
Warmtepomp
Verhardingen
Boomschors
Dichtmaken van een afdak (fysiek bouwvolume)
Intensief groendak
Tijdelijke zwembaden
Windturbine
Wadi
Werken aan personenwagens bij een zonevreemde woning
Vrijstelling voor afbraak, afbraak van verhardingen binnen een vijf meter brede strook langs waterlopen, afbraak bij een woning en bedrijfsgebouwen bij een landbouwbedrijf
Kunststoffen kappen in functie van de teelt
Winterterrassen
Podia en togen
(Drijvende) zonnepanelen , zonnepanelenpark, zonnepanelen op serres
Organiseren van jeugdkampen
Opsplitsing van een bedrijfsgebouw in units
Bijenkasten
Jachtkansels
Wijzigen van bestaande verharding
Gebruikelijke aanhorigheden (schuilhuisjes, bushokjes, fietsenstalling...) bij het openbaar domein
Renten om te kamperen
Recreatief medegebruik (in gebouwen)
Is het nog steeds onduidelijk of de door u beoogde stedenbouwkundige handeling vergunningsplichtig of meldingsplichtig is? Wenst u zekerheid te bekomen over de toepasselijkheid van de vrijstelling?
Contacteer ons dan gerust.